Soprano
Dorothea Röschmann
Alto
Axel Köhler
Tenor
Christoph Genz
Bass
Hans-Georg Wimmer
Ex Tempore - Florian Heyerick
Musica Antiqua Köln - Reinhard Goebel
Oefennummers: |
Bladmuziek: |
Toelichting:
De wereldse cantate Vereinigte Zwietracht der wechselnden Saiten (BWV 207) schreef Bach in 1726 in opdracht van het studentenmuziekgezelschap Collegium Musicum waarvan hij zelf in 1729 de dirigent zou worden. Het is een huldigingsmuziek voor de jonge, 28-jarige Dr Gottlieb Kortte (1698 - 1731) die op 11 december met zijn inaugurele rede zijn bevordering tot hoogleraar Romeins Recht aan de Leipziger Universiteit aanvaardde. Het stuk zal kort na die elfde december, of misschien zelfs ´'s avonds zijn uitgevoerd onder leiding van de toenmalige dirigent van het Collegium Musicum, de organist van de Neukirche, Balthasar Schott. De jonge Kortte was zeer populair bij zijn studenten; het ietwat overdadig aandoende eerbetoon dat hen - mede gezien de bezetting - veel geld moet hebben gekost, krijgt wat meer reliëf door een kritisch traktaat uit 1742 dat in het facultair docentencorps nogal wat hooggeleerde luiwammesen en profiteurs signaleert.
Vereinigte Zwietracht wordt, met een aantal andere wereldse cantates zoals BWV 205, 206, 213, 214 en 215, omschreven als een Dramma per Musica, de toenmalige aanduiding voor ‘opera'. De solisten vertolken er rollen van allegorische personages, in dit geval resp. Geluk (sopraan), Dankbaarheid (alt), IJver (tenor) en Eer (bas). Er is tussen de personages evenwel zo weinig interactie dat het resultaat meer beschouwelijk dan dramatisch blijft.
De instrumentale bezetting is luxueus: drie trompetten, pauken, drie hobo's, twee fluiten, strijkers en continuo.
Op de omslag van de partituur is een, niet tot de eigenlijke cantate behorende Marche genoteerd die mogelijk pas is toegevoegd bij de latere (1735) bewerking van BWV 207 tot Auf schmetternde Töne der muntern Trompeten (BWV 207a), maar in elk geval moet zijn gespeeld tijdens een aan de uitvoering voorafgaande optocht door de stad, wellicht om Korttes schläfrige (zie nr 8) collega´'s uit hun middagslaapjes te wekken.
Structureel omkaderen in BWV 207 twee koren drie recitatief/aria-paren, die op hun beurt symmetrisch zijn gerangschikt rond de duet-delen voor de twee uiterste stemmen, bas en sopraan, waardoor elk van de solisten een gelijk aandeel toevalt, in een grote verscheidenheid van vormen.
De eerste twee woorden en titel van de cantate Vereinigte Zwietracht, eensgezinde tweestrijd, is een combinatie van tegendelen (oxymoron) die het muzikale ideaal (samenspel van wedijverende strijkers) verbindt met het intellectuele ideaal van concordia discors, gemeenschappelijk twistgesprek.