Die Jahreszeiten van Joseph Haydn.
In Memoriam Nikolaus Harnoncourt (06/12/1929 - 05/03/2016)
Joseph Haydn (1732-1809)
♪ Die Jahreszeiten / The Seasons, Hob. XXI:3 (1799-1801)
Oratorio in four parts
Text by Gottfried van Swieten
Hanne.......Dorothea Röschmann, soprano
Lukas........Michael Schade, tenor
Simon........Florian Boesch, baritone
Konzertvereinigung Wiener Staatsopernchor
Ernst Raffelsberger, chorus master
Wiener Philharmoniker
Conductor: Nikolaus Harnoncourt
Video Director: Michael Beyer
Großes Festspielhaus, Salzburg Festival 2013
Oefennummers: |
Bladmuziek: |
Toelichting:
Haydn werd aangespoord tot het componeren van dit werk door het grote succes van zijn voorgaande oratorium, Die Schöpfung (1798), dat op dat moment in heel Europa opgevoerd werd. Baron Gottfried van Swieten, de zoon van de beroemde Nederlandse hofarts aan het keizerlijke hof in Wenen, die ook in Mozarts carrière een grote rol speelde, schreef voor beide werken het libretto. De tekst was zijn eigen vertaling in het Duits van delen van de Engelse gedichtencyclus The Seasons van James Thomson (1700-1748), van wie ook de tekst van het onofficiële Britse volkslied "Rule, Britannia!" afkomstig is. Van Swieten verlegde de plaats van handeling echter naar het Oostenrijkse platteland en schetste in zijn luchtige relaas een geïdealiseerd beeld van het boerenleven, iets wat Haydn niet kon overtuigen.
Het componeren viel Haydn zwaar, ten eerste door zijn langzaam zwakker wordende gezondheid en ten tweede doordat hij niet goed met Van Swietens tekst uit de voeten kon. Het kostte Haydn twee jaar om het werk te voltooien.
De première in Wenen op 24 april 1801 was weliswaar een succes, maar niet zo succesvol als de eerste uitvoeringen van Die Schöpfung drie jaar eerder. Ook in de jaren erna werd Die Jahreszeiten duidelijk minder vaak opgevoerd dan Die Schöpfung.
Bezetting
Die Jahreszeiten is geschreven voor een groot klassiek orkest, meestal met een vierstemmig koor en drie solisten, die het landvolk vertegenwoordigen: Simon (bas), Lukas (tenor) en Hanne (sopraan). De bezetting van solisten is dus dezelfde als in Die Schöpfung.
Het orkest bestaat uit 2 fluiten (waarvan 1 dubbelt op piccolo, 2 hobo's, 2 klarinetten, 2 fagotten, 1 contrafagot, 4 hoorns, 2 (in het slot 3) trompetten, pauken, triangel, tamboerijn, 2 trombones en 1 bastrombone en de gebruikelijke strijkers met eerste en tweede viool, altviool, cello en contrabas.
Inhoud
Het oratorium is, logisch voor een stuk dat de vier jaargetijden behandelt, geschreven in vier delen, met de gebruikelijke recitatieven, aria's en koordelen.
De muziek
Die Jahreszeiten is opgedeeld in 4 delen: „De Lente“, „De Zomer“, „De Herfst“ en „De Winter“.
bron: nl.wikipedia.org