Bach J.S. Cantata BWV 16 "Herr Gott, dich loben wir"
Conductor- Helmuth Rilling
Oefennummers: |
Bladmuziek: |
Toelichting:
Bach schreef cantate 16 voor Nieuwjaarsdag 1726, een feestdag welke de lutherse liturgische kalender verbindt met de besnijdenis en naamgeving van Christus, zeven dagen na zijn geboorte: 'Festum Circumcisionis J.C'. De daarbij behorende evangelielezing beslaat slechts één vers, Lucas 2:21, en daarop baseerde Bach zijn cantates 171 (1729) en 248/iv, het vierde deel van het Weihnachtsoratorium (1735). In zijn eerste Leipziger jaren echter gaan de nieuwjaarscantates (143, 190, 41 en 16) wel degelijk over het burgerlijk Nieuwjaar. BWV 16 heeft een duidelijk daaraan refererende structuur: drie delen dank voor het afgelopen jaar, gevolgd door drie delen die zegen over het nieuwe jaar vragen. Bach ontleent de tekst van de eerste vijf delen aan een jaargang cantateteksten van de Darmstadter hofbibliothecaris Georg Christian Lehms, die deze al in 1711 voor zijn collega kapelmeester Graupner schreef; Bach had er al gedurende zijn Weimarer periode cantateteksten aan ontleend. Ten behoeve van BWV 16 voegt Bach zelf een slotkoraal toe aan Lehms' tekst.
Als Bach deze cantate componeert heeft hij al twee jaar lang vrijwel wekelijks een cantate (soms meer) geschreven, en sinds Pinksteren/Trinitatis 1725 doet hij het wat rustiger aan, zonder dat zijn creativiteit en experimenteerlust daaronder lijdt. Daarvan getuigen de ongebruikelijke vormen die hij kiest voor de delen (1) en (3) van deze cantate.